Δέκα και μια ερωτήσεις για τα ινομυώματα.

1. Τι είναι το Ινομύωμα ?
Τα ινομυώματα αφορούν μιας καλοήθη παθολογία του μυϊκού τοιχώματος της μήτρα.Μπορούν να είναι μονήρη η πολλαπλά και διαφόρου μεγέθους από λίγα χιλιοστά μέχρι αρκετά εκατοστά , κάποια από αυτά μπορούν να φτάσουν μεγέθη υπερβολικά ( > 15 cm ).Είναι χαρακτηριστική παθολογία της γόνιμης και αναπαραγωγικής ηλικίας.Αύξηση του ποσοστού εμφάνισης των είναι μετά τα 35 χρόνια. Τείνουν να εκλείψουν ή να υποστείλουν στην εμμηνόπαυση όταν έχουμε πτώση των επιπέδων των ορμονών και έκπτωση της ωοθηκικής λειτουργίας.
2. Πως δημιουργούνται ?
Οι αιτίες δεν έχουν διευκρινισθεί τελείως, γι’ αυτό δεν μπορούν να ορισθούν κανόνες πρόληψης.Η πιθανότερη αιτία είναι ότι κάποια κύτταρα του μυομητρίου απαντούν με μεγαλύτερη ευαισθησία στα ορμονικά ερεθίσματα και ιδιαίτερα στα οιστρογόνα.Συνήθως πρόκειται για καλοήθεις όγκους που πολύ σπάνια ( 1/10.000 ) μπορούν να εξελιχθούν σε κακοήθεια.
3. Πόσους τύπους ινομυωμάτων έχουμε ?
Η θέση εμφάνισης των καθορίζει και το τύπο. Έτσι διαφοροποιούνται σε : Ινομυώματα Υποορογόνια: Αυτά που αναπτύσσονται στο εξωτερικό τοίχωμα της μήτρας. Ινομυώματα Ενδοτοιχωματικά: Αυτά που αναπτύσσονται στο μυομήτριο (τοίχωμα μήτρας ). Ινομυώματα Υποβλενογόνια: Αυτά που εμφανίζονται μέσα στην κοιλότητα της μήτρας (εκεί όπου φυσιολογικά αναπτύσσεται το έμβρυο)
4.Πως μπορώ να καταλάβω εάν έχω ινομυώματα ?

Στο 50 % των περιπτώσεων τα ινομυώματα είναι ασυμπτωματικά.Ειδικά στην περίπτωση που είναι υποορογόνια. Σε άλλες περιπτώσεις μπορούν να προκαλέσουν ανωμαλίες στην εμμηνορρυσία ( μηνορραγίες – μητρορραγίες – Spotting ) και πόνο και δυσμηνόρροια με δευτερογενή συμπτώματα αναλόγως με την τοπογραφική τους θέση όπως (δυσκοιλιότητα – συχνουρία ) και φυσικά το μέγεθος που έχουν.
5. Ποιες εξετάσεις δείχνουν τα ινομυώματα ?
Η διάγνωση γίνεται πολύ απλά με την χρήση της υπερηχογραφίας. Εάν τα ινομυώματα είναι ιδιαίτερα μεγάλα μπορεί να ανιχνευθούν και με την χρήση της δια κοιλιακής υπερηχογραφίας. Ο καλύτερος όμως τρόπος είναι η διακολπική υπερηχογραφία, όπου η ανίχνευση των ινομυωμάτων μπορεί να γίνει με ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια. Δυνατότητα απεικόνισης ακόμη και πυρήνων λίγων χιλιοστών.Επίσης με την Γυναικολογική εξέταση μπορεί να ανακαλυφθούν κάποιοι πυρήνες ( αναλόγως πάντα με την τοποθεσία τους ).
6.Ποτε πρέπει να αρχίσω να ανησυχώ ?
Εάν δεν προκαλεί έντονα συμπτώματα, πρέπει να ελέγχεται συχνά η ταχύτητα ανάπτυξης του.Υπάρχουν ινομυώματα που παραμένουν ΜΙΚΡΑ ΚΑΘ´ΟΛΗ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ,και άλλα που μεγαλώνουν πολύ γρήγορα .Εάν η γυναίκα δεν επιθυμεί μια κύηση σε σύντομο χρόνο πρέπει να ακολουθήσει είτε φαρμακευτική είτε χειρουργική αντιμετώπιση – ειδικά στα ινομυώματα που είναι σε τέτοια θέση που μπορούν να προκαλέσουν εμπόδιο για μια ομαλή εξέλιξη της κυήσεως η ακόμα και της ίδιας της εμφύτευσης του γονιμοποιημένου εμβρύου – και φυσικά στα ινομυώματα που είναι ιδιαιτέρως ευμεγέθη ( > 5 cm ) .Για αυτό είναι καλό πάντα να προηγείται πάντα μια καλή Γυναικολογική εξέταση με υπερηχογραφικό έλεγχο και εν συνεχεία να αποφασίζεται η εξατομίκευση της θεραπείας . Ειδικά στην περίπτωση που υπάρχει επιθυμία τεκνοποίησης λόγο του αυξημένου κινδύνου για αποβολή η αιμορραγία κατά την διάρκεια της κυήσεως .
7. Πως γίνεται η αφαίρεση των ?
Με δυο τρόπους που είναι και οι δυο: Με ανοικτή χειρουργική επέμβαση (λαπαροτομία ) και με κλειστή χειρουργική επέμβαση (υστεροσκοπικά – λαπαροσκοπικά-ρομποτικά )
Χειρουργική αφαίρεση ινομυωμάτων.
Με ανοικτό χειρουργείο. Πρόκειται για μια κλασική χειρουργική επέμβαση που ενδείκνυται ως επί το πλείστον για ιδιαίτερα μεγάλου μεγέθους ινομυώματα ( > 6 cm ) , και με δύσκολη πρόσβαση η αφαίρεση με την μέθοδο του κλειστού χειρουργείου.
Κλειστή χειρουργική επέμβαση.
Αναλόγως του μεγέθους και της τοποθέτησης του το ινομύωμα μπορεί να αφαιρεθεί με την μέθοδο του κλειστού χειρουργείου .Τα υποβλεννογόνια ινομυώματα μπορούν εάν είναι μικρά που προβάλουν στην ενδομήτρια κοιλότητα να αφαιρεθούν με την μέθοδο της υστεροσκοπίας. Διαμέσου του κόλπου ανιχνεύεται με το υστεροσκόπιο και στην συνέχεια αφαιρείται με ειδικά εργαλεία για αυτόν τον σκοπό. Τα ενδοτοιχωματικά ή υποβλεννογόνια ινομυώματα αφαιρούνται με την μέθοδο της λαπαροσκοπικής – ρομποτικής χειρουργικής δια μέσου πολύ μικρών οπών ( 2-3 ) στο κοιλιακό τοίχωμα..
Νέες τεχνικές !
Thermoablasion . Μια νέα Τεχνική αντιμετώπισης έχει εμφανιστεί τελευταία. Πρόκειται για μια μέθοδο που διαμέσου υπερήχων προκαλεί νέκρωση των αιμοφόρων αγγείων και εν συνεχεία υποστροφή ( μείωση ) του μεγέθους των έως και την σχεδόν πλήρη εξαφάνιση των .

8. Τι γίνεται όταν ανακαλύπτονται στην διάρκεια της εγκυμοσύνης ?
Τίποτα ! Τα ινομυώματα τείνουν να μεγαλώνουν κατά την διάρκεια της κυήσεως ιδιαιτέρως κατά το πρώτο τρίμηνο. Συνήθως δεν προκαλούν ιδιαίτερα προβλήματα αυτά που είναι υποορογόνια και εκτός της ενδομητρίου κοιλότητας. Μπορεί να δώσουν λόγο πιεστικών φαινομένων ενοχλήματα σε άλλα όργανα ( στομάχι – δυσπεψία , έντερο – δυσκοιλιότητα , η κολικούς ).Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις (ενδοτοιχωματικά) μπορούν να προκαλέσουν συσπάσεις και πρόωρη δραστηριότητα στην μήτρα ( ελέγχονται σε γενικές γραμμές καλά με την χρήση τοκολυτικών φαρμάκων ) .
9. Μπορούν να προκαλέσουν πρόβλημα κατά τον τοκετό ?
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν προκαλείται κάποιο πρόβλημα όσο το μέγεθος είναι μικρό και η τοποθεσία του δεν εμποδίζει. Σε περιπτώσεις όμως που είναι πολύ κοντά στον τράχηλο της μήτρας μπορεί να αποτελεί εμπόδιο για την ομαλή διεξαγωγή του φυσιολογικού τοκετού ( φραγμός στην κάθοδο του εμβρύου – ελειπή διαστολή αυτού ).Σε περιπτώσεις που είναι πολύ μεγάλο και ενδοτοιχωματικό , μπορεί να προκαλέσει διαταραχή στην ομαλή εξέλιξη λόγο διακοπής του κύματος των συσπάσεων της μήτρας και υπερβολική καθυστέρηση ή ρήξη στο τοίχωμα αυτής (μεγάλα ενδοτοιχωματικά και τελευταίο στάδιο τοκετού).
10. Σε περίπτωση καισαρικής μπορεί να αφαιρεθούν τα ινομυώματα ?
Είναι απόλυτη αντένδειξη.Ανεξάρτητα από το μέγεθος που μπορεί να έχουν ( μικρά ή μεγάλα ) , τα ινομυώματα λόγο της κυήσεως έχουν πολύ πλούσια αγγείωση και η αφαίρεση των προκαλεί μεγάλη απώλεια αίματος και φυσικά ανεβάζει τον κίνδυνο για επιπλοκές.Μετά τον τοκετό τα ινομυώματα τείνουν να ελαττώνουν το μέγεθος τους αυτόματα .
10+ 1. Εάν υπάρχει και πολύποδας ?
Οι πολύποδες είναι συνήθως καλοήθεις σχηματισμοί που εμφανίζονται στον βλεννογόνο του ενδομητρίου στην κοιλότητα της μήτρας, εκεί όπου συμβαίνει και η εμφύτευση του εμβρύου.Οι πολύποδες μπορεί να έχουν μέγεθος από λίγα mm έως και κάποιο ρουσία τους εκδηλώνεται με μεγάλη απώλεια αίματος είτε κατά την διάρκεια της περιόδου είτε όχι. Μπορεί να συνυπάρχει και σύνοδος πόνος χαμηλά στην κοιλιακή χώρα ( υπογάστριο ) για αυτό καλό είναι να γίνεται η διάγνωση των πριν την πιθανή εγκυμοσύνη , και φυσικά να αφαιρείται ( υστεροσκοπικά ) και να αποστέλλεται για ιστολογική εξέταση για κάθε ενδεχόμενο. Κατά την κύηση το μέγεθος δεν αλλάζει άλλα καλό είναι να μην υπάρχει τίποτα στην μητριαία κοιλότητα αυτήν την περίοδο.

Dr. Κωνσταντίνος Ι. Αργυράκης
Χειρουργός γυναικολόγος – μαιευτήρας
Διδάκτωρ της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου ” La Sapienza” της Ρώμης